KültürSanat

Kağıttan Düşler Origami

Ori (Japonca Oru: katlamak) ve gami (kami: kâğıt) kelimelerinin birleşmesiyle oluşan origami, Japonların dünyaya yayılmış felsefelerinden biri.

Bunu basit bir kâğıt katlama eylemi olarak tanımlarsak, derin düşünen ve derin yaşayan Japonlara haksızlık etmiş oluruz. ​ Zira origami, odaklanmanın, denemenin, başarmanın ve bunu geliştirerek sürekli tekrar etmenin keyifli ve doyurucu bir yoludur. Öyle ki origami, yetişkinlerin zihinlerini odaklamasını sağlarken, çocukların el becerilerini geliştirir ve zihinsel gelişimlerini destekler. Dahası origami, hemen her şeyin sanal hale geldiği dünyada, “kendim yaptım”, “sana öğretiyorum” ve “sana hediye ediyorum” demenin sempatik ve sıcak bir biçimidir… 

Durmaya, sakinleşmeye, odaklanmaya vaktiniz var mı? Yanıtınızı duyar gibiyiz. Oysa gün içinde belki de sadece beş dakika gerçek anlamda “dur”sanız, mesela tek derdiniz kâğıttan bir balık yapmak olsa,  günün kalanını daha verimli geçirebileceksiniz. Ya da akşam eve gittiğinizde çocuğunuzla 15 dakika masaya oturup ona kâğıttan bir kurbağa yapmayı öğretseniz, sizin sihirli ellere sahip olduğunuzu düşünecek; belki okula gittiğinde bunu arkadaşlarına öğretecek ve bir anda etrafına çocukları toplayan bir öğretmene dönüşecek. “Bilmediğini öğren, bildiğini öğret” felsefesi de böylece hayata geçmiş olacak. Bize inanmıyor musunuz? Öyleyse Japonlara inanın. Onlar hiçbir şeyi boş yere yapmazlar.

Origami
Origami

Çocuklar için tam bir hazine

Londra’da yaşayan origami öğretmeni ve “Mindful Origami” kitabının yazarı Samuel Tsang, 2003 yılından beri, çocuklara ve yetişkinlere origami öğretiyor. Tsang’a göre origami, şu anda neler olup bittiğini fark etme, anda kalma ve şimdiye odaklanma konusunda insanlara yardım ediyor. Çocukların ise matematik becerilerini geliştiriyor, el-göz koordinasyonunu artırıyor ve üç boyutlu düşünmelerini kolaylaştırıyor. Tsang, origaminin dikkat eksikliği yaşayan çocuklara iyi geldiğini de düşünüyor.

Son yıllarda çocukların parmak hareketlerinin büyük bölümünü, tablet ve telefon yüzeylerinde yaptıkları “kaydırma” ve basma” eylemleri oluşturuyor. Katlama, hizalama, açma, çekme… Bu parmaklar çok daha fazlası için dizayn edildiler. Ve unutmayın, el ve parmak hareketlerinin beyin gelişimiyle doğru orantılı bir ilişkisi var. Ne kadar çok ve çeşitli hareket, o kadar fazla beyin gelişimi demek!

Origami Yapmak
Origami Yapmak

Origami iyileştiriyor mu?

Origami, birçok ruhsal ve sinirsel rahatsızlıkların tedavisinde dünya çapında kullanılıyor. Yaralanma veya operasyon sonrası ellerin veya parmakların iyileşme sürecinde hastalardan origami yapması isteniyor. Üstelik bunun geleneksel fizik tedavi yöntemlerine göre daha başarılı olduğu gözlenmiş durumda. Diğer taraftan, zihni geçmiş günlerin hesaplaşmalarından ve gelecek kaygısından uzaklaştırmak için psikologların önerdiği “şimdi de kal” mottosu için origamiden destek alan çok sayıda insan var.

Bin adet turna kuşu yaparsanız bir dileğiniz gerçek olur

Turna kuşu, Japon kültüründe uzun yaşamı ve mutluluğu temsil ediyor. Efsaneye göre origamiden bin adet turna kuşu yapan kişinin bir dileği gerçek oluyor. Bin adedin tamamını dilek sahibinin tamamlamasına gerek yok üstelik. Hatta ne kadar çok kişi bu bin adedi birlikte tamamlarsa değeri o kadar artıyor. Bazı düğünlerde aile üyelerinden ve misafirlerden önceden turna kuşu yapmaları isteniyor. Düğün yapılan mekanlarda turna kuşları iplere dizilerek sergileniyor. Böylece evliliğin uzun ömürlü ve mutlu geçmesi temenni edilmiş oluyor. Onlarca kişinin sizin için iyi dileklerle bir eylemde bulunması bile mutlu olmak için başlı başına bir sebep değil mi zaten?

Origami Hazırlama
Origami Hazırlama

Hemen şimdi, kendi kendinize başlayabilirsiniz

Origami hakkında edinilen tecrübelerden yola çıkarak, bazı ipuçları verdi. İşte o öneriler:

Origami için ihtiyacınız olan tek şey kare şeklinde bir kâğıt. Aynı kâğıtla birkaç defa deneme yapabilirsiniz.

Zamanla renkli el işi kâğıtları, farklı dokulu kâğıtlarla çalışmalarınızı ilerletebilirsiniz.

Origamide temel hareketler ve katlama biçimleri vardır. (Dikey, yatay, çapraz vb.) Kısa sürede parmaklarınız bu hareketleri daha seri yapmaya başlayacaktır. Başlarda anlamakta ve uygulamakta zorlanırsanız sakın pes etmeyin.​

Çapraz ya da yatay olsun, tüm katlama metotlarını uygularken, birleşme noktaları çok önemli.
Örneğin, çapraz katlamada; köşe noktalarını tutup birleştirerek katlama yapmak, katlama izinin doğru olmasına yardımcı olur.

Çok bastırmadan bir iz oluşturup, katlamanın doğruluğundan emin olduktan sonra daha belirgin bir çizgi için baskı uygulayıp katlama katlamaya devam etmek daha doğrudur. Bu katlama izleri, bir sonraki katlamalar için referans olacaklarından katlama çizgilerinin düzgün olması önemlidir.

Zordan başlarsanız çabuk vazgeçersiniz. Temel ve basit olanla başlayın. Çocuklarınıza da bunu öğretin. Sonra adım adım ilerleyin.

​Eskiden kursa gitmenizi veya bir kitap edinmenizi önerebilirdik. Oysa internet üzerinden en basitinden en zoruna kadar yüzlerce farklı origami videosu bulabilirsiniz. Beş dakikada yapması garanti birkaç video seçtik bile (ve hepsini denedik.) Size de keyifli denemeler!.. Videolara aşağıdaki linkler üzerinden ulaşabilirsiniz.

Origami ile balık (en kolayı bu):

Kalp: (Üzerine not yazıp hediye edebilirsiniz.)

Kelebek: (İlk ikisini yapan, bunu da yapar!)

Turna kuşu: (Seviye atlıyorsun!)